De rol van vrouwen in de niet-Westerse culturen zie ik in mijn praktijk met regelmaat. Onderdanig, monddood, angst voor het oordeel van de gemeenschap maar vooral en in het bijzonder half of niet geïnformeerd. Ze knikken bij elke opmerking, stellen geen vragen en tekenen als de man ook tekent. Let wel ik heb het niet alleen over vrouwen met een Islamitische achtergrond, maar vrouwen van buitenlandse origine in het algemeen die al jaren in Nederland wonen, aan huis lijken te zijn gebonden en niet bekend zijn met hun rechten en plichten in de Nederlandse maatschappij. Deze ervaring bracht mij ertoe naar deze doelgroep te gaan en hen te informeren over hun rechten en plichten bij (echt-)scheiding.
Onlangs heb ik vervolgens een voorlichtingsbijeenkomst over (echt-)scheiden mogen geven voor anderstaligen in het bijzonder in de Buurtkamer in Amstelveen.
Ter voorbereiding was ik druk in de weer met het maken van een PowerPoint-presentatie. De avond voor de bijeenkomst besloot ik toch af te zien van het houden van een PowerPoint-presentatie. Ik realiseerde me dat voor een groot deel van de anderstalige bezoekers de termen wellicht te ingewikkeld zouden kunnen zijn en dat zij uit een cultuur komen waarin overdracht van kennis veelal in een soort van gemeenschapscommunicatie plaats vind.
Een grote tafel met koffie, thee en lekkernijen stond al klaar toen ik arriveerde. Met een Pakistaanse vrijwilligster besprak ik het verhaal dat de schrijfster Fatima Bhutto de dag tevoren tijdens het Women’s Conference Europe vertelde over de Hudood Ordinance in Pakistan, waardoor een groot deel van de vrouwelijke bevolking van Pakistan geheel zonder recht in zeer benarde situaties komt.
Verkrachting tijdens het huwelijk of voor het huwelijk wordt volgens de Hudood Ordinance als een strafbaar feit gezien, namelijk of als overspel of als sex voor het huwelijk. Als vrouw kun je een gevangenisstraf ontlopen als je vier vrome mannen als getuigen naar voren kunt brengen. Deze onmogelijke opdracht leidt ertoe dat er duizenden vrouwen gevangen leven. En deze vrouwen gaan niet alleen naar de gevangenis, ze moeten hun kroost meenemen. Een Brits onderzoek heeft onlangs aangetoond dat de kinderen in zeer erbarmelijke omstandigheden opgroeien en dat kindermisbruik in de gevangenis zeker niet wordt uitgesloten. Voor een Nederlandse vrouw als ik is onvoorstelbaar dat er anno 2011 vrouwen elders in de wereld zulk een mensonwaardige rol krijgen toebedeeld.
Aan de grote tafel hebben inmiddels vele dames plaatsgenomen. Tot mijn verbazing was de opkomst zeer groot. Beurtelings vertellen ze de groep, wie ze zijn, waar ze vandaan komen en waarom ze naar deze bijeenkomst zijn gekomen. Voor een groot deel komen de geïnteresseerden uit het Midden-Oosten. Nadat ik de vrouwen die vooral huisvrouw en moeder zijn, heb aangegeven dat ze dus eigenlijk topmanagers zijn, maakt de nederige houding van de meeste vrouwen plaats voor een trotse houding, rug recht, kin omhoog en schouders naar achteren. Het feit dat ze allemaal van diverse origine zijn, overbrug ik door te zeggen dat we allemaal vrouw zijn. We hebben allemaal dezelfde fysieke kenmerken, we hebben allemaal onze maandelijkse cycli met de nodige buien, we weten allemaal hoe het is om moeder te worden, moeder te zijn of het rijkdom van het moederschap niet te zijn toebedeeld.
De kladblokken en pennen die te voorschijn worden gehaald na de introductie lijken veel informatie over (echt-)scheiding naar Nederlands recht te verwachten.
Vooral bij het gedeelte over kinder- en partneralimentatie komen er bij een aantal vrouwen emoties los. Het is niet zozeer het geld, maar het feit dat ze als vrouw met kind(eren) uit de familie als gemeenschap zijn geplaatst met alle financiële gevolgen van dien. Ze voelen zich in de steek gelaten, verbannen, waardeloos. Van alle kanten worden excuses te berde gebracht om maar in een slachtofferrol te blijven. ‘Ja maar mijn ex-man heeft mij zoveel pijn gedaan en ik blijf altijd goed praten over hem tegen mijn dochter.’ Ik probeer haar te laten omdenken. ‘Het is jullie dochter. En je kunt naar je ex-man toegaan en hem bedanken voor jullie dochter. Breng hem een bloemetje daarvoor en zeg daarna dat je met hem wilt praten over kinderalimentatie.’
Nu weet ik dat het makkelijker gezegd is dan gedaan, maar ik leg uit dat ze in Nederland keuzes hebben, dat het leven is als een film waarvan zijzelf de regisseur zijn en dat die film dus net zo mooi kan worden zoals zij dat graag zouden willen. Het inzicht treft doel, ze willen allemaal regisseur worden van hun eigen leven.
De dame die al jaren met verdriet in haar hart door de echtscheiding nauwelijks een glimlach heeft kunnen tonen, stel ik gerust. Ze heeft alle recht om verdrietig te mogen zijn. Een echtscheiding is nu eenmaal als een rouwproces, het heeft tijd nodig om te helen. Stralend van zelfvertrouwen geeft ze me een hand, ze gaat wellicht een bloemetje voor haar ex kopen.
Dit artikel is geschreven voor en gepubliceerd op Dichtbij.nl op 5 december 2011
Over Su Changoe
Su Changoe is eigenaresse van Tara Mediation. Tara Mediation begeleidt mensen die een (echt-)scheiding overwegen, hebben besloten te scheiden of een (echt-)scheiding achter de rug hebben. Tara Mediation geeft aan deze groepen ook de workshop ‘Eis je plek op! – van Samen naar Single’. Meer informatie www.taramediation.com
Voor meer informatie over Tara Mediation, interviewaanvragen of beeldmateriaal kunt u contact opnemen met Sunita Changoe per telefoon: 06-21603781 of per e-mail: su.changoe@taramediation.com Bezoek ook de website: www.taramediation.com
Wil je dit artikel gebruiken in een tijdschrift, nieuwsbrief of op een website? Dat kan, zolang je de volgende informatie met een werkende link naar genoemde website, opneemt: “Door Su Changoe van Tara Mediation. Bezoek voor meer informatie haar website: www.taramediation.com.”
Tara Mediation creëert ruimte om verder te gaan 