Echtscheiding is een verwerkingsproces naar een nieuw begin

Het einde van een relatie, betekent een nieuw begin voor jezelf.Het bericht dat je partner van je wenst te scheiden, is een mededeling die niemand graag verneemt. De echtscheidings-procedure kan dan al in werking zijn gezet. Maar een echtscheiding is meer dan alleen het tekenen van documenten en het wachten op een beslissing van de rechter. Scheiden is losweken, losmaken en loslaten.

In de meeste gevallen is het de wens van een van de partners in een relatie om te scheiden. Zelden beslissen beide partners samen hun relatie te beëindigen en ieder hun eigen weg te gaan. Wat de reden hiervoor ook mag zijn, bij de ander brengt de uiting van deze wens altijd een shock teweeg. Of de relatie overduidelijk niet meer goed verliep of dat de relatie voor de ander als heel goed werd ervaren, het bericht om te willen scheiden, haalt je hele wereld overhoop. De vertrouwde omgeving al dan niet liefdevol, is opeens weg. De overtuiging dat alles goed was of goed zou komen wankelt. Hoe meer er wordt bekend door de ander, hoe dommer de verlaten partner zich voelt. De wereld zoals men die kende, voelt dan als nooit te hebben bestaan.

Vaak ziet men ook dat de verlaten partner niet de moed opgeeft en zal voorstellen om de relatie te repareren, daar waar nodig is voor degene die wenst te vertrekken. Sommigen zien al snel dat het geen soelaas biedt en anderen geven het nog een kans en doen ontzettend hun best om er uiteindelijk achter te komen dat de reden voor de herkansing niet gelegen is in liefde, maar in hoop en verlatingsangst bij de een en in schuldgevoel bij de ander.

Als dan inderdaad blijkt dat de relatie nog eens een kans geven niet baat en de partner toch bij het besluit blijft te scheiden, komt de woede als uiting van het verdriet omdat men verlaten wordt. Het hele register wordt dan opengetrokken om de partner die wenst te scheiden op zijn minst de pijn te laten voelen die de verlaten partner voelt. De rede is dan zoek, het is het gebroken hart dat in deze fase het verdriet en de angst uitspreekt.

Nadat de emoties voornamelijk gericht zijn geweest op de ex-partner die is weggegaan komt de verwerking geleidelijk aan op gang. Het schijnt dat de verwerking van een (echt-)scheiding te vergelijken is met rouwverwerking. De focus naar buiten toe, keert naar binnen met de kans depressief te worden. De realiteit laat zien dat de ex-partner weg is gegaan om niet meer terug te keren en confronteert de verlaten partner met het alleen zijn.

Het accepteren van de (echt-)scheiding heeft tijd en kracht nodig. En naarmate de nieuwe situatie meer wordt geaccepteerd, ontstaat ook de ruimte om een nieuwe manier te vinden om het nieuwe leven als gescheiden persoon in te richten. Maar er ontstaat ook ruimte voor vergeving. En met vergeving wordt niet aangegeven dat wat de ander heeft gedaan juist is, maar dat de handeling van de ander daar blijft waar het zich voordeed, in het verleden, en geen invloed heeft op het huidige leven als gescheiden persoon.

In het proces van acceptatie en vergeving ligt de kans om zichzelf te reviseren en een nieuw geheel naar eigen inzicht in te vullen hoofdstuk. “All of us face challenges in life. But we have to use our internal power to move forward and try to respond the best we can, keeping in clear sight what is important to us.” —Silda Wall Spitzer. Het einde van een relatie, betekent een nieuw begin voor jezelf.

Dit artikel is aanvankelijk geschreven voor en geplaatst op Dichtbij.nl op 20 mei 2011.

Over Su Changoe
Su Changoe is eigenaresse van Tara Mediation. Tara Mediation begeleidt mensen die een (echt-)scheiding overwegen, hebben besloten te scheiden of een (echt-)scheiding achter de rug hebben. Tara Mediation geeft aan deze groepen ook de workshop ‘Eis je plek op! – van Samen naar Single’. Meer informatie www.taramediation.com

Voor meer informatie over Tara Mediation, interviewaanvragen of beeldmateriaal kunt u contact opnemen met Sunita Changoe per telefoon: 06-21603781 of per e-mail: su.changoe@taramediation.com Bezoek ook de website: www.taramediation.com

Wil je dit artikel gebruiken in een tijdschrift, nieuwsbrief of op een website? Dat kan, zolang je de volgende informatie met een werkende link naar genoemde website, opneemt: “Door Su Changoe van Tara Mediation. Bezoek voor meer informatie haar website: www.taramediation.com.”

Ben jij een pensioenbewuste vrouw?

Two Venetian ladies on Guidecca in the Summer of 2008 ©Fotography by Sunita ChangoeHeb jij inzicht in het door jou opgebouwde pensioen en weet je of het nodig is om actie te ondernemen?

Meten is weten en onderzoek laat helaas zien dat bijna driekwart van werkend Nederland weinig kennis heeft over het opgebouwde pensioen, niet weet of deze al dan niet voldoende is voor later en niet of nauwelijks bekend is met andere mogelijkheden om meer pensioen op te bouwen.

In deze grote groep zijn vooral vrouwen de kwetsbare groep met betrekking tot de pensioenopbouw. Deze vrouwen ontbreekt het veelal aan adequate en juiste kennis voor wat betreft hun eigen financiële situatie. Ook blijkt een groot percentage onder de vrouwen niet bekend te zijn met de hoogte van hun inkomen op de pensioengerechtigde leeftijd.

Het verloop van de loopbaan van vrouwen verschilt met die van mannen, waardoor de pensioenopbouw door vrouwen in het algemeen minder consistent is.

Pensioen voor haar, een initiatief van Charles Beugelink, is ontstaan vanwege het zorgwekkende feit dat de vrouwen een kwetsbare groep vormen als het op pensioen aankomt. Deze website biedt vrouwen de gelegenheid hun kennis over pensioen te vergroten en de mogelijkheid om vragen te stellen.

Over Su Changoe
Su Changoe is eigenaresse van Tara Mediation. Tara Mediation begeleidt mensen die een (echt-)scheiding overwegen, hebben besloten te scheiden of een (echt-)scheiding achter de rug hebben. Tara Mediation geeft aan deze groepen ook de workshop ‘Eis je plek op! – van Samen naar Single’. Meer informatie www.taramediation.com

Voor meer informatie over Tara Mediation, interviewaanvragen of beeldmateriaal kunt u contact opnemen met Sunita Changoe per telefoon: 06-21603781 of per e-mail: su.changoe@taramediation.com Bezoek ook de website: www.taramediation.com

Wil je dit artikel gebruiken in een tijdschrift, nieuwsbrief of op een website? Dat kan, zolang je de volgende informatie met een werkende link naar genoemde website, opneemt: “Door Su Changoe van Tara Mediation. Bezoek voor meer informatie haar website: www.taramediation.com.”

Kinderen eerst – het vervolg

Kinderen eerst - het vervolgNa het plaatsen van het artikel Kinderen eerst! is gebleken o.a. naar aanleiding van de vele reacties via mijn website dat er inderdaad nog steeds een ontzettende grote behoefte is voor de aandacht aan het kind dat een scheiding meemaakt al dan niet heeft meegemaakt.

Op dezelfde dag dat de Stichting Jonge Helden met haar websites ‘ouders van jonge helden’ en ‘voor jonge helden‘ het belang van steun en begeleiding van kinderen en jongeren na het overlijden van een gezinslid of een (echt)scheiding op het wereldwijde web onder de aandacht bracht, kwam ook het trieste nieuws van de 12-jarige jongen in België die zich van zijn leven beroofde als gevolg van de echtscheiding van zijn ouders.

SIRE gaf middels haar campagne ‘Wat je zegt in een scheiding kan een kind voor altijd tekenen’ gehoor aan de behoefte: de extra aandacht te geven aan deze kinderen.

Een echtscheiding brengt inderdaad veel geregel met zich mee. De praktijk toont dat een goede financiële afwikkeling voorop staat.

Mijns inziens dient eerst bijvoorbeeld middels mediation getracht te worden dat mensen weer met elkaar kunnen communiceren. Een goede communicatie is de voorwaarde voor een goede afwikkeling van de echtscheiding in elk opzicht, zeker als er kinderen bij betrokken zijn.

Als ouders gaan scheiden zal een goede onderlinge communicatie een enorme bijdrage leveren aan het verwerken en het accepteren van de (echt-)scheiding door het kind en daarmee de eventuele schadelijke gevolgen van de (echt-)scheiding voor het verdere leven van het kind kunnen beperken.

Middels een goede onderlinge communicatie van scheidende ouders kan ruzie in het bijzijn van het kind worden voorkomen, kunnen voorwaarden worden gecreëerd om het kind duidelijkheid te geven en kan het kind rekenen op liefde en steun van beide ouders. Adviezen die ook de SIRE campagne deelt.

Zoals er deskundigen kunnen worden ingeschakeld voor de financiële afwikkeling van de (echt-)scheiding, bestaat er ook de mogelijkheid om deskundige hulp in te schakelen voor de begeleiding van de ouder en het kind in (echt-)scheiding.

En niet alleen wat gezegd wordt in een scheiding maar vooral wat je als gescheiden ouder doet kan een kind tekenen.

Gisteren was ik met mijn partner gaan dineren in een intiem Italiaans restaurant in Amstelveen. Naast ons zat een stel met hun kind. Er werd niet echt gesproken, maar we hoorden de hele tijd gepiep van een Blackberry. Ik was even in de veronderstelling dat het tienermeisje achter ons haar vriendinnetjes continue op de hoogte wilde houden van het dinertje met haar ouders. Het bleek echter haar moeder te zijn. ‘Mam, mag ik ook een abonnement?’ Terwijl haar moeder aan het pingen was, schudde ze haar hoofd. Het toetje werd geserveerd, de moeder neemt een hapje, er wordt afgerekend en moeder maakt aanstalten om te vertrekken. Het tienermeisje roept nog, ‘Mam, mam, blijf nou….’ Moeder wil helaas maar al te graag naar haar afspraak en rijdt weg in haar auto. Het meisje vertrekt vervolgens met haar vader. De blik op het gezicht van dit meisje zal ik nooit vergeten. Ze genoot zo ontzettend van het samenzijn met haar ouders.
Een kind dat tijd met zijn of haar gescheiden ouders kan doorbrengen, wil op dat moment – geheel begrijpelijk – niets anders, dan samen zijn met haar ouders en de volledige aandacht van hen beiden genieten. En dan kan een telefoon of een Blackberry best wel even stil gezet of uitgeschakeld worden. Toch?

Dit artikel is aanvankelijk geschreven voor en geplaatst op 29 april 2011 op Dichtbij.nl

Over Su Changoe
Su Changoe is eigenaresse van Tara Mediation. Tara Mediation begeleidt mensen die een (echt-)scheiding overwegen, hebben besloten te scheiden of een (echt-)scheiding achter de rug hebben. Tara Mediation geeft aan deze groepen ook de workshop ‘Eis je plek op! – van Samen naar Single’. Meer informatie www.taramediation.com

Voor meer informatie over Tara Mediation, interviewaanvragen of beeldmateriaal kunt u contact opnemen met Sunita Changoe per telefoon: 06-21603781 of per e-mail: su.changoe@taramediation.com Bezoek ook de website: www.taramediation.com

Wil je dit artikel gebruiken in een tijdschrift, nieuwsbrief of op een website? Dat kan, zolang je de volgende informatie met een werkende link naar genoemde website, opneemt: “Door Su Changoe van Tara Mediation. Bezoek voor meer informatie haar website: www.taramediation.com.”

Kinderen eerst!

Kinderen eerstEr is geen ontkomen aan de emotionele kant van scheiden. De relatievorm houdt op. Op beider initiatief of niet. Opeens is er gekozen voor een andere koers, geen gezamenlijke koers, maar een eigen koers. En als er geen kinderen bij betrokken zijn, dan gaat dat een stuk makkelijker. Maar wat als er wel kinderen bij betrokken zijn?

Als kinderen nog klein zijn, menen ouders dat de kleintjes er weinig van zullen merken. Psychologisch onderzoek heeft uitgewezen dat het er helaas anders aan toe gaat in de praktijk. Kinderen voelen de scheiding van hun ouders wel degelijk aan. Ze slapen slechter, ze willen niet eten, ze huilen veel en als ze ook al kunnen praten, stellen ze vragen. Het komt ook vaak voor, dat deze kleintjes hun ouder gaan troosten als ze voelen dat deze ouder heel verdrietig is van de situatie.

Kinderen van 8 tot 12 jaar kunnen ook heel heftig reageren op de mededeling dat hun ouders gaan scheiden. Ook al maken ze de dagelijkse ruzies van hun ouders mee, pappa en mamma mogen in ieder geval niet uit elkaar gaan!
Kinderen die naar de middelbare school gaan vinden hun troost bij hun directe omgeving of hopen via de sociale media begrip en steun te vinden bij leeftijdsgenoten die hetzelfde meemaken of hebben meegemaakt.

Kinderen van 12 jaar en ouder zijn de ruzies vaak meer dan zat, begrijpen de beslissing van hun ouders wel, maar trekken het proces niet helemaal. Ouders die reeds feitelijk uiteen zijn gegaan, maar nog regelmatig telefonisch contact hebben over de te regelen zaken, beseffen niet dat de kinderen een eventuele telefonische ruzie niet willen aanhoren, al helemaal niet als er gestudeerd moet worden voor tentamens.

Als de reden van de scheiding is gelegen bij de ouder die een leven met een ander verkiest boven zijn of haar gezin, ziet men dat de tienerkinderen hier zeer emotioneel op reageren.
De medewerking die dan van hun kan worden verlangd, door bijvoorbeeld het tekenen van een kindverklaring, kan de nodige problemen opleveren. Zo ook voor de inhoud van het ouderschapsplan. Een kind wil dan bijvoorbeeld per se dat de ouder en de ouder alleen, zonder nieuwe partner, het kind komt halen en alleen de ouder, zonder de nieuwe partner, tijd met hem of haar doorbrengt.

Tot nu heb ik één koppel meegemaakt die de kinderen vooropstelde. Ze gingen feitelijk uiteen. Hadden ieder een eigen woning, waar de kinderen ook een eigen kamer hadden. De tijd die ieder van de ouder met hen doorbracht, was zonder de nieuwe partner. Geleidelijk aan, toen duidelijk werd dat de kinderen van 4 en 8 jaar zich realiseerde dat pappa en mamma niet meer bij elkaar hoorden, is de nieuwe partner in hun leven gekomen. Dit waren voor hen de voorwaarden voor het moment om de echtscheidingsprocedure in gang te zetten.

Van twee tienerkinderen voor wie ik bemiddelde met de ouders kreeg ik een prachtig bericht: ‘Terwijl pappa en mamma alleen maar bezig waren met ruzie maken de hele tijd, heeft mevrouw Sue ervoor gezorgd dat pappa en mamma ook naar ons hebben geluisterd en we hebben toen SAMEN het ouderschapsplan gemaakt. Wij hebben begrepen dat pappa en mamma echt beter uit elkaar kunnen gaan, maar pappa en mamma begrijpen ook dat wij er ook last van hebben.’

Een scheiding is nu eenmaal een moeilijk proces en heeft effect op elk gezinslid, dus ga zorgvuldig met elkaar om, vooral en in het bijzonder met de kinderen.
Daarom raad ik een ieder aan bij een scheiding eerst samen het ouderschapsplan op te stellen, want ook al gaat ieders zijn eigen weg, de kinderen blijven, de kinderen blijven jullie gezamenlijke zorg.

Dit artikel is aanvankelijk geschreven voor en geplaatst op 22 april 2011 op Dichtbij.nl

Over Su Changoe
Su Changoe is eigenaresse van Tara Mediation. Tara Mediation begeleidt mensen die een (echt-)scheiding overwegen, hebben besloten te scheiden of een (echt-)scheiding achter de rug hebben. Tara Mediation geeft aan deze groepen ook de workshop ‘Eis je plek op! – van Samen naar Single’. Meer informatie www.taramediation.com

Voor meer informatie over Tara Mediation, interviewaanvragen of beeldmateriaal kunt u contact opnemen met Sunita Changoe per telefoon: 06-21603781 of per e-mail: su.changoe@taramediation.com Bezoek ook de website: www.taramediation.com

Wil je dit artikel gebruiken in een tijdschrift, nieuwsbrief of op een website? Dat kan, zolang je de volgende informatie met een werkende link naar genoemde website, opneemt: “Door Su Changoe van Tara Mediation. Bezoek voor meer informatie haar website: www.taramediation.com.”

Als de ouders het nest verlaten

Bird nestingAls ouders gaan scheiden, dan wordt sinds 1 maart van 2009 wettelijk van hun verlangd een ouderschapsplan op te stellen ten aanzien van de gezamenlijke minderjarige kinderen.
In dit ouderschapsplan dient in ieder geval de volgende afspraken te omvatten:

  • de wijze waarop de echtgenoten de zorg en opvoedingstaken verdelen of de omgang tussen kind en ouders vorm geven;
  • de wijze waarop de echtgenoten elkaar informatie verschaffen en raadplegen over belangrijke aangelegenheden met betrekking tot de persoon en het vermogen van de minderjarige kinderen;
  • de kosten van de verzorging en opvoeding van de minderjarige kinderen.

De meest voorkomende situatie is dat het minderjarige kind het hoofdverblijf heeft bij een ouder, die het overgrote deel van de opvoeding op zich neemt en waarbij het minderjarige kind bijvoorbeeld om het weekend of elk weekend tijd bij de andere ouder zal doorbrengen.

Steeds meer toont de praktijk de toepassing van het co-ouderschap. Beide ouders nemen ieder voor ongeveer 50 procent van de tijd de zorg van de kinderen op zich. Het kind pendelt dan als het ware tussen twee huizen. Bij beide ouders heeft het minderjarige kind een eigen kamer. Bij co-ouderschap wonen de ex-partners ten behoeve van het minderjarige kind dicht bij elkaar in de buurt, zodat er wat de buitenwereld (i.e. school, sport, vriendjes) betreft zoveel mogelijk bij het oude blijft.

Een andere vorm die minder vaak voorkomt is bird nesting. Beeldt u het zich maar in, de minderjarige kuikentjes in een nestje en om beurten komt de pappa- of mammavogel aanvliegen om de kuikentjes te voeden en te verzorgen.

In de praktijk hebben de kinderen bij deze vorm van co-ouderschap een hoofdverblijf, meestal in de ouderlijke woning en verblijven de ouders beurtelings bij hen om hun deel van zorg- en opvoedingstaken op zich te nemen. Ouders die bird nesting preferen, zien dit vaak als de beste oplossing om het minderjarige kind zo veel mogelijk in zijn vertrouwde omgeving te laten, enigszins vergelijkbaar met de redenen voor co-ouderschap. Het verschil is echter gelegen dat getracht wordt het eenmaal gebouwde nestje aan het begin van hun huwelijk zoveel mogelijk te behouden. De ouders willen niet meer samen verder, samen leven en verlaten het nest en komen dus alleen terug als het de beurt is om hun dienst te draaien.

Bird nesting is zeer kindgericht, gericht op de behoeften van het kind. De kinderen kunnen hun leven voortzetten in hun bekende ‘thuisomgeving’. Anders dan bij het pendelen tussen twee huizen, reduceert het bird nesting problemen als het vergeten van huiswerk, speelgoed, kleding et cetera bij de andere ouder. Deze vorm van co-ouderschap vergroot het gevoel van stabiliteit voor de kinderen. En het allerbelangrijkste in mijn optiek is dat ouders er minder moeite mee hebben om tussen twee huizen te pendelen dan dat het voor de kinderen kan zijn, het gevoel een frisbee te zijn tussen twee huizen.

De ouders rouleren dan zoals ze samen zijn overeengekomen en hebben vastgelegd in het ouderschapsplan. Dat kan betekenen dat de ene week pappa komt en de andere week mamma. Maar het kan ook in ‘wisseldiensten’; de ene week de nachtdienst en de ander week de dagdienst en of weekenddienst.

Aan de andere kant is bird nesting in het algemeen duur. Het is toch een kostenplaatje voor drie huizen. Het is van essentieel belang dat ouders een fatsoenlijke en vriendschappelijke verstandhouding hebben ondanks de (echt-)scheiding. De relatie tussen ouders dient conflictvrij te zijn voor de bestwil van de kinderen. Ouders dienen in staat goed te kunnen communiceren en samen te beslissen om het praktisch te houden. Een derde partij zoals een relatiedeskundige of mediator aan de zijlijn is bij bird nesting niet vreemd en zeker niet overbodig. En dan dient ook rekening te worden gehouden met een eventuele nieuwe partner. Een nieuwe relatie zal al dan niet gewild beïnvloed worden door bird nesting. En ook hierover dienen duidelijke afspraken te worden gemaakt tussen de ouders.

De huisregels zouden nog eens voor de nodige problemen kunnen zorgen. Ook al is voor bird nesting gekozen om de nieuwe vorm van gezinsleven zo min mogelijk barstjes en deukjes te laten oplopen, dient niet laconiek te worden gedacht over huisregels. Het is voor de kinderen van belang dat de ouders hierin één lijn hanteren, zodat de kinderen niet hoeven te switchen van huisregels als de andere ouder komt.

Bird nesting kan dus een optie zijn voor gescheiden ouders. Alle voor- en nadelen tegen elkaar afgewogen, blijkt dat een goede en communicatieve verstandhouding net als bij co-ouderschap en wanneer een kind bij een van de ouders woont een essentiële voorwaarde is. Met deze voorwaarde valt of staat het succes van het voortzetten van het ouderschap na de (echt-)scheiding.

Dit artikel is aanvankelijk geschreven voor en geplaatst op 7 mei 2011 op Dichtbij.nl

Over Su Changoe
Su Changoe is eigenaresse van Tara Mediation. Tara Mediation begeleidt mensen die een (echt-)scheiding overwegen, hebben besloten te scheiden of een (echt-)scheiding achter de rug hebben. Tara Mediation geeft aan deze groepen ook de workshop ‘Eis je plek op! – van Samen naar Single’. Meer informatie www.taramediation.com

Voor meer informatie over Tara Mediation, interviewaanvragen of beeldmateriaal kunt u contact opnemen met Sunita Changoe per telefoon: 06-21603781 of per e-mail: su.changoe@taramediation.com Bezoek ook de website: www.taramediation.com

Wil je dit artikel gebruiken in een tijdschrift, nieuwsbrief of op een website? Dat kan, zolang je de volgende informatie met een werkende link naar genoemde website, opneemt: “Door Su Changoe van Tara Mediation. Bezoek voor meer informatie haar website: www.taramediation.com.”

Topmanagers en regisseurs – voorlichtingsbijeenkomst over (echt-)scheiding

Film director Haifaa al MansourDe rol van vrouwen in de niet-Westerse culturen zie ik in mijn praktijk met regelmaat. Onderdanig, monddood, angst voor het oordeel van de gemeenschap maar vooral en in het bijzonder half of niet geïnformeerd. Ze knikken bij elke opmerking, stellen geen vragen en tekenen als de man ook tekent. Let wel ik heb het niet alleen over vrouwen met een Islamitische achtergrond, maar vrouwen van buitenlandse origine in het algemeen die al jaren in Nederland wonen, aan huis lijken te zijn gebonden en niet bekend zijn met hun rechten en plichten in de Nederlandse maatschappij. Deze ervaring bracht mij ertoe naar deze doelgroep te gaan en hen te informeren over hun rechten en plichten bij (echt-)scheiding.

Onlangs heb ik vervolgens een voorlichtingsbijeenkomst over (echt-)scheiden mogen geven voor anderstaligen in het bijzonder in de Buurtkamer in Amstelveen.

Ter voorbereiding was ik druk in de weer met het maken van een PowerPoint-presentatie. De avond voor de bijeenkomst besloot ik toch af te zien van het houden van een PowerPoint-presentatie. Ik realiseerde me dat voor een groot deel van de anderstalige bezoekers de termen wellicht te ingewikkeld zouden kunnen zijn en dat zij uit een cultuur komen waarin overdracht van kennis veelal in een soort van gemeenschapscommunicatie plaats vind.

Een grote tafel met koffie, thee en lekkernijen stond al klaar toen ik arriveerde. Met een Pakistaanse vrijwilligster besprak ik het verhaal dat de schrijfster Fatima Bhutto de dag tevoren tijdens het Women’s Conference Europe vertelde over de Hudood Ordinance in Pakistan, waardoor een groot deel van de vrouwelijke bevolking van Pakistan geheel zonder recht in zeer benarde situaties komt.

Verkrachting tijdens het huwelijk of voor het huwelijk wordt volgens de Hudood Ordinance als een strafbaar feit gezien, namelijk of als overspel of als sex voor het huwelijk. Als vrouw kun je een gevangenisstraf ontlopen als je vier vrome mannen als getuigen naar voren kunt brengen. Deze onmogelijke opdracht leidt ertoe dat er duizenden vrouwen gevangen leven. En deze vrouwen gaan niet alleen naar de gevangenis, ze moeten hun kroost meenemen. Een Brits onderzoek heeft onlangs aangetoond dat de kinderen in zeer erbarmelijke omstandigheden opgroeien en dat kindermisbruik in de gevangenis zeker niet wordt uitgesloten. Voor een Nederlandse vrouw als ik is onvoorstelbaar dat er anno 2011 vrouwen elders in de wereld zulk een mensonwaardige rol krijgen toebedeeld.

Aan de grote tafel hebben inmiddels vele dames plaatsgenomen. Tot mijn verbazing was de opkomst zeer groot. Beurtelings vertellen ze de groep, wie ze zijn, waar ze vandaan komen en waarom ze naar deze bijeenkomst zijn gekomen. Voor een groot deel komen de geïnteresseerden uit het Midden-Oosten. Nadat ik de vrouwen die vooral huisvrouw en moeder zijn, heb aangegeven dat ze dus eigenlijk topmanagers zijn, maakt de nederige houding van de meeste vrouwen plaats voor een trotse houding, rug recht, kin omhoog en schouders naar achteren. Het feit dat ze allemaal van diverse origine zijn, overbrug ik door te zeggen dat we allemaal vrouw zijn. We hebben allemaal dezelfde fysieke kenmerken, we hebben allemaal onze maandelijkse cycli met de nodige buien, we weten allemaal hoe het is om moeder te worden, moeder te zijn of het rijkdom van het moederschap niet te zijn toebedeeld.

De kladblokken en pennen die te voorschijn worden gehaald na de introductie lijken veel informatie over (echt-)scheiding naar Nederlands recht te verwachten.

Vooral bij het gedeelte over kinder- en partneralimentatie komen er bij een aantal vrouwen emoties los. Het is niet zozeer het geld, maar het feit dat ze als vrouw met kind(eren) uit de familie als gemeenschap zijn geplaatst met alle financiële gevolgen van dien. Ze voelen zich in de steek gelaten, verbannen, waardeloos. Van alle kanten worden excuses te berde gebracht om maar in een slachtofferrol te blijven. ‘Ja maar mijn ex-man heeft mij zoveel pijn gedaan en ik blijf altijd goed praten over hem tegen mijn dochter.’ Ik probeer haar te laten omdenken. ‘Het is jullie dochter. En je kunt naar je ex-man toegaan en hem bedanken voor jullie dochter. Breng hem een bloemetje daarvoor en zeg daarna dat je met hem wilt praten over kinderalimentatie.’

Nu weet ik dat het makkelijker gezegd is dan gedaan, maar ik leg uit dat ze in Nederland keuzes hebben, dat het leven is als een film  waarvan zijzelf de regisseur zijn en dat die film dus net zo mooi kan worden zoals zij dat graag zouden willen. Het inzicht treft doel, ze willen allemaal regisseur worden van hun eigen leven.

De dame die al jaren met verdriet in haar hart door de echtscheiding nauwelijks een glimlach heeft kunnen tonen, stel ik gerust. Ze heeft alle recht om verdrietig te mogen zijn. Een echtscheiding is nu eenmaal als een rouwproces, het heeft tijd nodig om te helen. Stralend van zelfvertrouwen geeft ze me een hand, ze gaat wellicht een bloemetje voor haar ex kopen.

Dit artikel is geschreven voor en gepubliceerd op Dichtbij.nl op 5 december 2011

Over Su Changoe
Su Changoe is eigenaresse van Tara Mediation. Tara Mediation begeleidt mensen die een (echt-)scheiding overwegen, hebben besloten te scheiden of een (echt-)scheiding achter de rug hebben. Tara Mediation geeft aan deze groepen ook de workshop ‘Eis je plek op! – van Samen naar Single’. Meer informatie www.taramediation.com

Voor meer informatie over Tara Mediation, interviewaanvragen of beeldmateriaal kunt u contact opnemen met Sunita Changoe per telefoon: 06-21603781 of per e-mail: su.changoe@taramediation.com Bezoek ook de website: www.taramediation.com

Wil je dit artikel gebruiken in een tijdschrift, nieuwsbrief of op een website? Dat kan, zolang je de volgende informatie met een werkende link naar genoemde website, opneemt: “Door Su Changoe van Tara Mediation. Bezoek voor meer informatie haar website: www.taramediation.com.”

Een begin van berusting

Het begin van berustingDe volgende afspraak is gearriveerd. Ik neem het reeds bestudeerde dossier mee en kom aan in de spreekkamer. Daar zit een gebroken vrouw. Nu is het zo dat niet iedereen happy aan de gesprekstafel zit om gezellig te komen praten over hun scheiding, omdat ze er samen toe besloten hebben, maar deze vrouw raakt mij. Het verdriet straalt er van af en ze is op, totaal uitgeput. Ik vraag naar haar man. Hij komt zo, hij is even naar het toilet. Ik vraag haar of ze iets wil drinken en vraag haar meteen of ik ook iets voor haar man kan meenemen. Thee. Want ze drinken allebei altijd thee. Een volle waterkan,waterglazen en een tissuebox staan op tafel te wachten of ze ook vandaag van dienst kunnen zijn.

Ik kom de spreekkamer weer binnen en zie nu ook de man. In tegenstelling tot de vrouw ziet hij er heel vitaal en krachtig uit. Ze zijn allebei in de zestig. Maar deze man heeft iets speciaals, ook hij raakt mij, maar krachtiger en positiever. Soms heb je dat wel eens, dan ontmoet je iemand zakelijk en dan weet je innerlijke zelf dat hier iets meer aan de hand is. Een ontmoeting die deel uitmaakt van een hoger plan.

Ik neem de documenten door en behandel met hen het echtscheidingsconvenant. Veel mensen wijs ik op het feit dat het altijd wel handig is om je opgebouwde pensioen te delen als je in gemeenschap van goederen bent gehuwd. Zeker na een huwelijk van ruim veertig jaar, zoals in dit geval.

Elke pensioenopbouw is anders, dus raad ik mensen aan even contact op te nemen met de desbetreffende pensioeninstanties om te achterhalen wat de voor beiden gunstigste regeling kan zijn en of de pensioeninstantie hen kan informeren op welke wijze zij dit het beste kunnen opnemen in het echtscheidingsconvenant teneinde problemen na de echtscheiding te voorkomen. Elke pensioeninstantie heeft, zo is gebleken, zijn eigen policy.

De man begint te vertellen over zijn pensioenopbouw als technisch medewerker. ‘Technisch medewerker? U bent toch predikant?’ Hij was inderdaad ook predikant. Maar toen hij jong was wilde hij graag theologie studeren en zijn familie kon dat niet financieren, dus moest hij werken tot hij het zelf kon. Maar hij wàs predikant, dat is hij niet meer. Hij wil zich na de echtscheiding begeven naar het buitenland om daar craniasacrale therapie uit te oefenen. ‘Crania…..wat wordt daar precies mee bedoeld?’ Vol trots legt hij het uit. Hij heeft er echt zin in. Zijn vrouw echter zie ik steeds verder wegzakken.

We gaan verder met de verdeling van hun bedrijf. Een bedrijf waar mensen samen kunnen komen en spirituele workshops kunnen volgen. Terwijl de man praat over het bedrijf, begint ook de vrouw nu met een glimlach te participeren in het gesprek. En opeens knapt het. Haar ogen worden vochtig, haar ademhaling wordt zwaarder en ze komt moeilijker uit haar woorden. Ik vraag of ze behoefte heeft aan een glas water.

Deze vrouw bleek jarenlang veel te hebben gedragen. Getrouwd met een man die met engelen kon spreken. Zij gaf hem de ruimte om te mogen zijn wie hij is. Haar schoonouders wilden zijn gave het liefst geheimhouden, bang voor reacties uit de omgeving op het katholieke platteland. Ze had hem gesteund in zijn studies en zorgde voor het gezin. Zij wilde niet scheiden, maar hij wilde naar het buitenland en zij niet. Een leven ver van haar kinderen en kleinkinderen was voor haar onvoorstelbaar. Maar ze hield genoeg van hem om hem dat stukje in zijn leven op oudere leeftijd op zijn manier te laten invullen, zonder haar. De tranen leken maar niet te stoppen. Deze vrouw was zo ontzettend bezig geweest om het iedereen naar de zin te maken, dat ze in al die jaren nooit ook aan haar Zelf heeft gedacht. Ze was bang, bang voor wat er komen zou na de echtscheiding.

De vrouwen van mijn generatie (late dertigers, vroege veertigers) zijn iets flexibeler. Zorg eerst dat jezelf gelukkig bent dan komt de rest. Ook na een echtscheiding, zal een vrouw van mijn generatie even door de zure appel heen bijten, maar komen er krachtiger en zelfbewuster uit.

Dit stel is van een oudere generatie, waarin de vrouw voor haar man en gezin zorgde en de man het brood op de plank bracht. Een vrouw die ook aandacht aan haar zelf gaf, werd snel gezien als een ‘slechte’ vrouw.

Als geleid door iets krachtigs zei ik de volgende woorden tegen haar: ‘U bent een dochter, u bent een zus, u bent een kleindochter, u bent een echtgenote, u bent een schoonmoeder, u bent een grootmoeder en dat zult u ook altijd blijven, maar NU is het u-tijd. Niemand anders dan uzelf, staat in het middelpunt van UW leven.’ Ik schrok zelf even van de woorden die uit mijn mond kwamen, maar aan de dankbare blik van de man zag ik dat ik het goed had gedaan. Zij hield mijn handen stevig vast en zei: ‘Dank je wel voor je wijze woorden.’

Ik kreeg daarna nog een zeer liefdevolle e-mail van hen waarin zij aangaven dat zij het gesprek als zeer bijzonder hadden ervaren en dat ik in staat was haar te doen beseffen hoe waardevol zij is, niet alleen voor anderen maar ook voor zichzelf. Ze bedankten mij voor de ruimte die ik hen gaf te mogen zijn als mens met alles er op en eraan, ondanks mijn juridische en zakelijke benadering van de echtscheiding.

Het tekenen van een echtscheidingsconvenant brengt nu eenmaal een echtscheiding heel dicht bij de realiteit waarin partners straks leven als gescheiden partners. Ik was trots op mijzelf dat ik iemand naar een begin van berusting in de echtscheiding heb kunnen begeleiden. Daar doe ik het voor, dat mensen er samen uit komen om samen uit elkaar te gaan en samen ieder voor zich verder kunnen gaan, zelfs op veel oudere leeftijd.

Dit artikel is met toestemming van de betrokkenen reeds eerder gepubliceerd op diverse locaties online op 18 augustus 2010

Over Su Changoe
Su Changoe is eigenaresse van Tara Mediation. Tara Mediation begeleidt mensen die een (echt-)scheiding overwegen, hebben besloten te scheiden of een (echt-)scheiding achter de rug hebben. Tara Mediation geeft aan deze groepen ook de workshop ‘Eis je plek op! – van Samen naar Single’. Meer informatie www.taramediation.com

Voor meer informatie over Tara Mediation, interviewaanvragen of beeldmateriaal kunt u contact opnemen met Sunita Changoe per telefoon: 06-21603781 of per e-mail: su.changoe@taramediation.com Bezoek ook de website: www.taramediation.com

Wil je dit artikel gebruiken in een tijdschrift, nieuwsbrief of op een website? Dat kan, zolang je de volgende informatie met een werkende link naar genoemde website, opneemt: “Door Su Changoe van Tara Mediation. Bezoek voor meer informatie haar website: www.taramediation.com.”

Groei door scheiding

Groei door scheidingEen scheiding kan ontzettend vermoeiend zijn. Er komt veel op je af. Er moet veel geregeld worden en tussen de bedrijven door vraagt jouw verdriet ook om erkenning en ruimte. Door de scheiding kun je je niet goed focussen op je werk en ben je ook niet meer zo effectief als dat je van jezelf gewend bent.

Het is daarom van essentieel belang dat je gedurende je (echt-)scheiding goed voor jezelf blijft zorgen. Eet gezond, beweeg voldoende, plan meer dan gewoonlijk relaxmomenten in je agenda. Gun jezelf voldoende slaap, erken je verdriet en geef het verdriet de ruimte die het nodig heeft.

Gelukkig is een (echt-)scheiding niet het enige dat jouw leven omvat. Je hebt je familie, je vrienden en je kinderen. Sta bovenop de brokken van de beëindigde relatie, kijk om je heen en neem waar wie en wat niet getroffen zijn door jouw scheiding en zijn blijven staan voor jou.

Vier elke krachtgevende gebeurtenis met dankbaarheid. Dankbaarheid vergroot namelijk elke kleine vorm van schoonheid in gebeurtenissen en mensen en voorziet je daarmee van kracht.

Als je je in scheiding bevindt lijkt het vaak wel eeuwen te duren alvorens de scheiding is afgerond. Realiseer je dan wat er dan tot nu al geregeld is, wat je wel al voor elkaar hebt gekregen. Het is misschien lang niet zoveel als dat je had gewenst, maar door er bewust van te zijn dat je niet hebt stil gestaan, je te beseffen dat je al aardig onderweg bent, lijkt de afronding van de scheiding een stuk dichterbij.

Zorg ervoor dat het zonnetje in je leven blijft schijnen ook al is het maar deels, omdat een grote wolk jouw aandacht en tijd opeist. Blijf voor ogen houden waarom de scheiding voor alle betrokkenen beter is en in het bijzonder voor jezelf. Herinner je steeds wat de toegevoegde waarde van de scheiding zal zijn voor jouw leven.

Tijdens een scheiding is het belangrijk dat je een onpartijdige derde zoals bijvoorbeeld een life coach kunt benaderen voor de zware momenten. Natuurlijk is steun van familie en vrienden heel belangrijk, maar een onpartijdige derde zoals bijvoorbeeld een life coach kan je helpen om met een ongekleurde bril op afstand naar jouw situatie te blijven kijken. Een life coach helpt je overeind als het nodig is en houdt je gefocust.

Geef gerust je emoties de ruimte tijdens dit turbulente hoofdstuk in jouw leven. Je niet lekker voelen, weinig energie hebben of je ex die onverwachts je leven binnen dendert om het een of ander, het zijn allemaal vaste scènes in de gemiddelde persoonlijke film over een scheiding. Accepteer dat dit maar even is in verhouding tot de rest van je leven en blijf uitkijken naar het moment dat de scheiding achter de rug is.

Zet dit proces van scheiden om in woord en beeld. Maak foto’s en schrijf er een herinnering of een emotie bij. Laat een kwast je emoties uitspreken op het doek of vereeuwig je emoties met pen op papier. Behalve dat dit bevrijdend werkt, kan het een leermoment bieden in een later stadium van je leven.
Deze hele periode van verwikkeld zijn in een al dan niet ingewikkelde scheiding vastgelegd in woord en beeld kan je later namelijk een belangrijke en waardevolle ontwikkelingspunt in je leven tonen, zoals elk hoofdstuk in je leven doet.

‘Wrijving geeft glans, scheiding geeft groei.’

Dit artikel is eerder geschreven voor een geplaatst op Dichtbij.nl op 10 september 2012.

Over Su Changoe
Su Changoe is eigenaresse van Tara Mediation. Tara Mediation begeleidt mensen die een (echt-)scheiding overwegen, hebben besloten te scheiden of een (echt-)scheiding achter de rug hebben. Tara Mediation geeft aan deze groepen ook de workshop ‘Eis je plek op! – van Samen naar Single’. Meer informatie www.taramediation.com

Voor meer informatie over Tara Mediation, interviewaanvragen of beeldmateriaal kunt u contact opnemen met Sunita Changoe per telefoon: 06-21603781 of per e-mail: su.changoe@taramediation.com Bezoek ook de website: www.taramediation.com

Wil je dit artikel gebruiken in een tijdschrift, nieuwsbrief of op een website? Dat kan, zolang je de volgende informatie met een werkende link naar genoemde website, opneemt: “Door Su Changoe van Tara Mediation. Bezoek voor meer informatie haar website: www.taramediation.com.

Vergiffenis is een verantwoordelijkheid

Vergiffenis is een verantwoordelijkheid‘Vergeven is niet altruïstisch. Het is de beste vorm van eigenbelang’- Desmond Tutu

Iedereen kent ze wel. Mensen die het nodige in het leven hebben meegemaakt: een moeilijk huwelijk, een vechtscheiding die een fortuin kostte, compleet uitgebuit door hun ex en totaal uitgeput aan het einde van het gevecht. In het algemeen tekent een dergelijke gebeurtenis een mens voor altijd in fysiek, materieel en spiritueel opzicht.

Onlangs kwam ik een oud cliënte tegen. De laatste keer dat ik haar zag was zij één van de mensen die ik hierboven beschrijf. Haar leven was door de  vechtscheiding compleet uit balans geslagen. Verbitterd, ellendig en depressief liep ze letterlijk gebukt onder deze verdrietige situatie en leek toen wel tien jaar ouder te zijn geworden gedurende die vechtscheiding. Ditmaal was ik verrast door haar krachtige uitstraling. Ze zag er goed uit, liep met een rechte rug en stond in haar eigen kracht. Vergeleken met de drie jaar geleden leek ze wel herboren te zijn. Ik dacht even dat ze een detox-reis had gemaakt en dagelijkse meditatie en yoga als onderdeel van haar leven had gemaakt.

Het klopte, alle drie had ze gedaan, maar nog veel meer. Van alles wat ze had opgebouwd gedurende haar carrière was er na de vechtscheiding zo goed als niets meer overgebleven.  Ze besloot dat beetje dat er over was voor een keer in zichzelf te investeren en besloot op zoek te gaan naar zichzelf. Een sabbatical gaf haar de mogelijkheid om een spirituele reis te maken. Het aanvankelijke doel was haar innerlijke zelf te ontmoeten. Prachtige plekken, bijzondere mensen en behoorlijke uitdagingen plaveide het pad naar die ontmoeting met haar innerlijke zelf.

De aller-moeilijkste uitdaging voor die begeerde ontmoeting was tegelijkertijd de meest pijnlijke: het bewust vergeven. Door bewust haar ex te vergeven was er geen toegang meer voor woede en haat. Bewust vergeven heeft haar leven honderdtachtig graden omgedraaid en de kracht gegeven om verder te gaan als gescheiden vrouw, ook al betaalt ze nog voor een kleine periode deels de schulden die hij gedurende het huwelijk zonder haar medeweten heeft gemaakt.

Vergeving is lang gezien als een spirituele aangelegenheid die men kon treffen op het terrein van theologie en filosofie. Het Aramese woord voor ‘vergeven’ (‘shbag’) betekent letterlijk ‘schrappen, loslaten of losmaken’ en wordt gebruikt als een middel om de realiteit van je gedachte te veranderen.

Maar meer dan een decennium is vergeving ook onderwerp van onderzoek geworden met betrekking tot onze mentale en emotionele welzijn. Een serieuze wetenschappelijke studie van vergiffenis heeft met ontwikkelde onderzoeksprogramma’s en studies een overvloed aan bewijs geleverd dat vergiffenis niet alleen van belang is voor de spirituele groei maar ook voor onze mentale en fysieke gezondheid en dat vergiffenis een grote toegevoegde waarde heeft voor een gezonder, gelukkiger en langer leven.

Het blijkt dat wanneer er geen ruimte wordt gecreëerd voor vergeving maar ruimte voor niet vergeven, deze ruimte wordt benut om vast te houden aan beschadiging en pijn en deze continue opnieuw te beleven zodat het hele wezen ermee doordrenkt is. Niet in staat zijn te vergeven is een voedingsbodem voor vijandigheid, wantrouwen, cynisme, woede, verbittering, wrok en wraak. Enkel het noemen, zien of denken aan degene die de beschadiging en pijn heeft veroorzaakt is als het houden van een rode lap voor een stier.

Als reactie maakt de amygdalae dan stresshormonen aan die de vecht- of vluchtreactie voorbereiden. Het niveau van deze stresshormonen blijft hoog zolang als de gedachten en gevoelens van niet-vergeven aanhouden.  In deze staat wordt niet-vergeven een energie- en vreugdevretende negatieve levenskracht, doordat we er voor kiezen om te focussen op de pijn van het verleden. Een staat als deze heeft ontelbare gezondheidsproblemen variërend van een zwak immuunsysteem, serieuze hartkwalen, hoge bloeddruk, astma, depressie, mentale ziektes en vroegtijdig ouder worden.

Het goede nieuws is dat de kracht van vergiffenis deze neerwaartse spiraal kan breken en ruimte geeft om emotioneel en fysiek te helen.

Vergiffenis is een verantwoordelijkheid, het beste antwoord dat je jezelf kunt geven.

Dit artikel is eerder geschreven voor en geplaatst op Dichtbij.nl op 12 juli 2012

Over Su Changoe
Su Changoe is eigenaresse van Tara Mediation. Tara Mediation begeleidt mensen die een (echt-)scheiding overwegen, hebben besloten te scheiden of een (echt-)scheiding achter de rug hebben. Tara Mediation geeft aan deze groepen ook de workshop ‘Eis je plek op! – van Samen naar Single’. Meer informatie www.taramediation.com

Voor meer informatie over Tara Mediation, interviewaanvragen of beeldmateriaal kunt u contact opnemen met Sunita Changoe per telefoon: 06-21603781 of per e-mail: su.changoe@taramediation.com Bezoek ook de website: www.taramediation.com

Wil je dit artikel gebruiken in een tijdschrift, nieuwsbrief of op een website? Dat kan, zolang je de volgende informatie met een werkende link naar genoemde website, opneemt: “Door Su Changoe van Tara Mediation. Bezoek voor meer informatie haar website: www.taramediation.com.